Is kiezen verliezen?

Thema 1: Kies voor evenwichtige kampvormen

Als we willen dat jongeren leren door het spelen van wedstrijden of door het kampen met elkaar, dan moet dat op een evenwichtige manier gebeuren. Een kind dat altijd verliest, leert niet en zal op lange termijn gedemotiveerd raken. Ook door altijd te winnen wordt een sporter niet uitgedaagd en boekt hij geen winst. Trainers die kiezen voor evenwichtige kampvormen zullen ervaren dat hun sporters niet enkel winnen aan sporttechnische vaardigheden maar ook aan motivatie, aan spelplezier en inzet.

Thema 2: Creëer een realistisch verwachtingspatroon

Kinderen willen hun ouders niet teleurstellen. Ze ervaren druk om te presteren en zijn bang om niet aan de soms hoge verwachtingen te voldoen. Ouders die de lat te hoog leggen, kunnen bij hun kind gevoelens van twijfels en onzekerheid aanwakkeren. Een sportclub die een klimaat wil creëren waarin jonge sporters positief ondersteund worden, zal kiezen voor een aanpak waarbij ze een realistisch verwachtingspatroon creëert en een optimale ouderbetrokkenheid realiseert.

Thema 3: Laat je team primeren op de resultaten

Winnen kan op verschillende vlakken, niet enkel door meer doelpunten te scoren of door als eerste over de meet te komen, maar ook door jezelf te overwinnen, door als ploeg vooruitgang te maken, door beter samen te spelen, door geleerde tactieken in de praktijk om te zetten, door mooi spel te brengen, enzovoort. Elke wedstrijd is slechts een onderdeel van een totaal opleidingstraject, een nieuwe kans om te leren. Trainers die ervoor kiezen om vooruitgang en verbetering te laten primeren op scores, zullen zien dat hun sporters niet enkel winnen aan sporttechnische vaardigheden maar ook aan motivatie, spelplezier en inzet.

Thema 4: Promoot fair play en respect

Trainers die een duidelijk standpunt innemen ten aanzien van unfair gedrag bij hun sporters en ervoor kiezen om hen op te leiden en te begeleiden in een geest van fair play, investeren in spelers die winnen aan sportiviteit, respect, sociale vaardigheden en morele waarden.

Thema 5: Kies tegen agressie

Agressief spelgedrag lijkt soms eigen aan de sport, maar veel sporters en toeschouwers houden er niet van. Het druist in tegen de vriendelijkheid en de ingetogenheid die uitgaat van de begin- en eindceremonie, de begroeting van elkaar en de scheidsrechter of de zorg voor het dure sportmateriaal. Trainers en sporters die kiezen tegen agressie, lopen de kans een halve meter te kort te komen, maar verliezen daarom niet altijd de wedstrijd. Ze winnen alvast zeker aan mooier spel, het behoud van de integriteit van de sporters en een beter imago van de sport.

Thema 6: Respecteer elkaars grenzen

Sporten gebeurt in groepsverband. Een goede omgang met elkaar is niet evident en soms worden grenzen overschreden. Verschillende karakters en individuen sporten samen, en dat kan leiden tot ruzies, pesten, plagen of discussies. Als trainer is het niet gemakkelijk om een gepaste reactie te geven of er preventief werk van te maken.

Trainers die kiezen voor een goede sociale omgang, de juiste teamspirit en respect voor elkaars grenzen, winnen aan mentaal en fysiek welzijn van de sporters en aan sportplezier. Op lange termijn voorkomt dit drop-out en draagt het bij tot een verbetering van de sportieve prestaties.

Thema 7: Aanvaard de beperkingen van jouw sporters

Iedereen heeft zijn beperkingen, ook de de meest atletische sporter. Het omgekeerde is echter ook waar. Ook de zwakste sporter heeft heel wat mogelijkheden. Trainers die kiezen voor een begeleiding van zowel getalenteerden als ‘mindere goden’, kiezen ervoor om beperkingen te aanvaarden en daar ook acties voor te ondernemen. Ze creëren een situatie waarin elke sporter op maat sport en zich daarbij goed voelt. Dat levert een grote winst op voor de individuele sporter en biedt een sociaal-maatschappelijke meerwaarde.

Thema 8: Zet je sporters niet onder druk

Soms hebben je sporters een duwtje in de rug nodig om vooruitgang te boeken. Zowel op fysiek als mentaal vlak kan dat nodig zijn om sportieve prestaties neer te zetten. Jammer genoeg neigt dat duwtje soms naar te veel druk zetten op sporters. Wat voor een trainer als doorzettingsvermogen of mentale weerbaarheid wordt gezien, komt voor een jonge sporter soms hard aan. Directe gevolgen van te veel druk zetten zijn overtraining, prestatiedruk en stress. Dit kan leiden tot drop-out, verlies aan motivatie en zowel fysieke als mentale gezondheidsproblemen. Trainers die er voor kiezen om geen druk te zetten, winnen aan gezonde sporters die fit en gemotiveerd zijn, beter presteren en hun sport met plezier blijven uitoefenen.

Thema 9: Creëer gelijke kansen voor iedereen

Iedereen is anders en uniek, iedereen heeft zijn mogelijkheden en zijn beperkingen. Er zijn heel wat factoren die bepalen of kinderen en jongeren meer of minder kansen krijgen om hun gaven ten volle te ontwikkelen: een moeilijke financiële toestand, taal- of cultuurverschillen, geaardheid, ze kunnen allemaal aanleiding geven tot het niet kunnen of mogen deelnemen aan sportactiviteiten. 

Trainers die oog hebben voor het sociale aspect van sport, zoeken naar manieren om ook sporters die over minder middelen beschikken op een volwaardige manier te laten deelnemen aan de trainingen en activiteiten. Ze winnen daarmee aan onderling respect, werken mee aan meer sociale gelijkheid en zijn een voorbeeld voor andere sportclubs. Bovendien plukken ze wellicht ook op sportief vlak de vruchten van deze open houding, doordat ze uit een grotere vijver van mogelijke talenten vissen.

Thema 10: Zorg voor respect ten opzichte van de wedstrijdleiding

Als de spanning geladen is, een punt cruciaal is, een seconde het verschil maakt, een beslissing onterecht aanvoelt … dan nemen emoties soms de bovenhand. Trainers die kiezen om op elk moment respect op te brengen voor officials en die hun sporters leren om correct om te gaan met beslissingen, winnen aan wederzijds respect en creëren een verdraagzamere sportwereld, een leuker spel, gemotiveerde sporters en fair play.